دسته بندی موضوعی احکام شرعی - شرط


1-خيار تخلف شرط
         جواز فسخ معامله در صورتی که مال یا معامله طبق شرط توافق شده نباشد
        2124 - حق به هم زدن معامله را خیار می گویند و خریدار و فروشنده در یازده صورت می توانند معامله را به هم بزنند: اول : آنکه از مجلس معامله متفرق نشده باشند، و این خیار را (خیار مجلس ) می گویند. دوم : آنکه مغبون شده باشند (خیارغبن ). سوم : در معامله قرارداد کنند که تا مدت معینی هر دو یا یکی از آنان بتوانند معامله را به هم بزنند (خیار شرط). چهارم : فروشنده یا خریدار مال خودرا بهتر از آنچه هست نشان دهد و طوری کند که قیمت مال در نظر مردم زیاد شود(خیار تدلیس ). پنجم : فروشنده یا خریدار شرط کند که کاری انجام دهد یا شرطکند مالی را که می دهد طور مخصوصی باشد و به آن شرط عمل نکند، که در این صورت دیگری می تواند معامله را به هم بزند (خیار تخلف شرط). ششم : در جنس یا عوض آن عیبی باشد (خیار عیب ).

        ثبوت خیار در صورت تخلف از شرط معامله
        2124 - حق به هم زدن معامله را خیار می گویند و خریدار و فروشنده در یازده صورت می توانند معامله را به هم بزنند: اول : آنکه از مجلس معامله متفرق نشده باشند، و این خیار را (خیار مجلس ) می گویند. دوم : آنکه مغبون شده باشند (خیارغبن ). سوم : در معامله قرارداد کنند که تا مدت معینی هر دو یا یکی از آنان بتوانند معامله را به هم بزنند (خیار شرط). چهارم : فروشنده یا خریدار مال خودرا بهتر از آنچه هست نشان دهد و طوری کند که قیمت مال در نظر مردم زیاد شود(خیار تدلیس ). پنجم : فروشنده یا خریدار شرط کند که کاری انجام دهد یا شرطکند مالی را که می دهد طور مخصوصی باشد و به آن شرط عمل نکند، که در این صورت دیگری می تواند معامله را به هم بزند (خیار تخلف شرط). ششم : در جنس یا عوض آن عیبی باشد (خیار عیب ).

        حکم پارچه ای که خریدار به شرط ثبوت رنگ می خرد و بعد رنگش می رود
        2140 - اگر مشتری به بزاز بگوید پارچه ای می خواهم که رنگ آن نرود، و بزازپارچه ای به او بفروشد که رنگ آن برود، مشتری می تواند معامله را به هم بزند.

2-خيار شرط
        ثبوت خیار در صورت شرط حق فسخ برای هر دو یا یک طرف
        2124 - حق به هم زدن معامله را خیار می گویند و خریدار و فروشنده در یازده صورت می توانند معامله را به هم بزنند: اول : آنکه از مجلس معامله متفرق نشده باشند، و این خیار را (خیار مجلس ) می گویند. دوم : آنکه مغبون شده باشند (خیارغبن ). سوم : در معامله قرارداد کنند که تا مدت معینی هر دو یا یکی از آنان بتوانند معامله را به هم بزنند (خیار شرط). چهارم : فروشنده یا خریدار مال خودرا بهتر از آنچه هست نشان دهد و طوری کند که قیمت مال در نظر مردم زیاد شود(خیار تدلیس ). پنجم : فروشنده یا خریدار شرط کند که کاری انجام دهد یا شرطکند مالی را که می دهد طور مخصوصی باشد و به آن شرط عمل نکند، که در این صورت دیگری می تواند معامله را به هم بزند (خیار تخلف شرط). ششم : در جنس یا عوض آن عیبی باشد (خیار عیب ).

        جواز فسخ معامله در صورت شرط شدن حق فسخ برای طرفین یا یکی از آنها تا مدتی معین
        2124 - حق به هم زدن معامله را خیار می گویند و خریدار و فروشنده در یازده صورت می توانند معامله را به هم بزنند: اول : آنکه از مجلس معامله متفرق نشده باشند، و این خیار را (خیار مجلس ) می گویند. دوم : آنکه مغبون شده باشند (خیارغبن ). سوم : در معامله قرارداد کنند که تا مدت معینی هر دو یا یکی از آنان بتوانند معامله را به هم بزنند (خیار شرط). چهارم : فروشنده یا خریدار مال خودرا بهتر از آنچه هست نشان دهد و طوری کند که قیمت مال در نظر مردم زیاد شود(خیار تدلیس ). پنجم : فروشنده یا خریدار شرط کند که کاری انجام دهد یا شرطکند مالی را که می دهد طور مخصوصی باشد و به آن شرط عمل نکند، که در این صورت دیگری می تواند معامله را به هم بزند (خیار تخلف شرط). ششم : در جنس یا عوض آن عیبی باشد (خیار عیب ).

3-شرط آبكشى
        نجس ماندن اشیاء مادام که در آن عین نجس باشد
        170 - هر چیز نجس تا عین نجاست را از آن برطرف نکنند، پاک نمی شود، ولی اگربو یا رنگ نجاست در آن مانده باشد اشکال ندارد. پس اگر خون را از لباس برطرف کنند و لباس را آب بکشند و رنگ خون در آن بماند، پاک می باشد. اما چنانچه به واسطه بو یا رنگ یقین کنند یا احتمال دهند که ذره های نجاست در آن چیز مانده ،نجس است .

4-شرط تيمم
        مشروط بودن تیمم به یافت نشدن آب
        647 - اگر چند غسل بر کسی مستحب باشد و به نیت همه ، یک غسل بجا آورد،کافی است .

        عدم لزوم جستجو در صورتی که بعد از داخل شدن وقت نماز جستجو کند و آب پیدا نکند و تا نماز دیگر در همانجا بماند
        655 - اگر بعد از داخل شدن وقت نماز جستجو کند و آب پیدا نکند و تا وقت نمازدیگر در همانجا بماند، جستجو لازم نیست .

5-شرط خيار
        ثبوت خیار عیب برای مشتری تا زمان شرط خیار گرچه عیب دیگری پیدا شود
        2135 - در سه صورت اگر خریدار بفهمد مال عیبی دارد نمی تواند معامله را به هم بزند، ولی می تواند تفاوت قیمت بگیرد: اول : آنکه بعد از معامله تغییری در مال بدهد که مردم بگویند بطوری که خریداری و تحویل داه شده باقی نمانده است . دوم : بعد از معامله بفهمد مال عیب دارد و فقط حق برگرداندن آن را ساقط کند.سوم : بعد از تحویل گرفتن مال عیب دیگری در آن پیدا کند، ولی اگر حیوان معیوبی را بخرد و پیش از گذشتن سه روز عیب دیگری پیدا کند، اگر چه آن را تحویل گرفته باشد باز هم می تواند آن را پس دهد، و نیز اگر فقط خریدار تا مدتی حق به هم زدن معامله را داشته باشد و در آن مدت مال عیب دیگری پیدا کند، اگرچه آن را تحویل گرفته باشد می تواند معامله را به هم بزند.

6-شرط در ضمانت
        بطلان ضمان با قرارداد هر گونه شرط برای ضمان
        2312 - هرگاه برای ضامن شدن خودش شرطی قرار دهد، مثلا بگوید: "اگر بدهکارقرض تو را نداد من می دهم "، احتیاط واجب آن است که به ضامن شدن او ترتیب اثر ندهند.

7-شرط در ضمن ازدواج
        بطلان شرط اختیار طلاق برای زن
        2539 - هرگاه زن در ضمن عقد با شوهر شرط کند که اگر شوهر مسافرت نماید، یا مثلاشش ماه به او خرجی ندهد، اختیار طلاق با او باشد، این شرط باطل است ، ولی چنانچه شرط کند که اگر مرد مسافرت کند، یا مثلا تا شش ماه خرجی ندهد، از طرف اوبرای طلاق خود وکیل باشد، چنانچه پس از مسافرت مرد یا خرجی ندادن شش ماه ، خودرا طلاق دهد صحیح است .

        جواز وکالت گرفتن از شوهر برای طلاق در صورت بروز امری
        2539 - هرگاه زن در ضمن عقد با شوهر شرط کند که اگر شوهر مسافرت نماید، یا مثلاشش ماه به او خرجی ندهد، اختیار طلاق با او باشد، این شرط باطل است ، ولی چنانچه شرط کند که اگر مرد مسافرت کند، یا مثلا تا شش ماه خرجی ندهد، از طرف اوبرای طلاق خود وکیل باشد، چنانچه پس از مسافرت مرد یا خرجی ندادن شش ماه ، خودرا طلاق دهد صحیح است .

8-شرط در عقد متعه
        جواز شرط عدم آمیزش در عقد متعه
        2423 - زنی که صیغه می شود اگر در عقد شرط کند که شوهر با او نزدیکی نکند، عقدو شرط او صحیح است و شوهر فقط می تواند لذتهای دیگر از او ببرد ولی اگر بعدا به نزدیکی راضی شود، شوهر می تواند با او نزدیکی نماید.

9-شرط ضمن ازدواج
        لزوم وفای به شرط زن در عقد مبنی بر بیرون نبردن از شهری
        2451 - اگر زن در عقد با مرد شرط کند که او را از شهری بیرون نبرد و مرد هم قبول کند نباید زن را از آن شهر بیرون ببرد.

10-شرط مصالحه
        مشروط بودن صحت مصالحه حق یا طلب به قبول طرف مقابل
        2164 - اگر کسی بخواهد طلب یا حق خود را به دیگری صلح کند، در صورتی صحیح است که او قبول نماید.

11-شرط معامله
        اعتبار بلوغ و عقل و رشد و قصد و رضایت و تسلط بر مال در صحت خرید و فروش
        2081 - برای فروشنده و خریدار شش چیز شرط است : اول : آنکه بالغ باشند. دوم :َنکه عاقل باشند. سوم : آنکه حاکم شرع آنان را از تصرف در اموالشان جلوگیری نکرده باشد. چهارم : آنکه قصد خرید و فروش داشته باشند، پس اگر مثلا به شوخی بگوید مال خود را فروختم ، معامله باطل است . پنجم : آنکه کسی آنها را مجبور نکرده باشد. ششم : آنکه جنس و عوضی را که می دهند مالک باشند، یا مثل پدر و جد صغیراختیار مال در دست آنان باشد. و احکام اینها در مسایل آینده گفته خواهد شد.

12-معامله بيع شرط
        صحت معامله بیع شرط در صورتی که طرفین قصد خرید و فروش داشته باشند
        2126 - در معامله بیع شرط، که مثلا خانه هزار تومانی را به دویست تومان می فروشند و قرار می گذارند که اگر فروشنده سر مدت پول را بدهد بتواند معامله را به هم بزند، در صورتی که خریدار و فروشنده قصد خرید و فروش داشته باشند،معامله صحیح است .

        صحت معامله بیع شرط بدون حق مطالبه در صورتی که فروشنده پول خریدار را به موعد ندهد
        2127 - در معامله بیع شرط، اگرچه فروشنده اطمینان داشته باشد که هرگاه سر مدت پول را ندهد خریدار ملک را به او می دهد معامله صحیح است ، ولی اگر سر مدت پول را ندهد حق ندارد ملک را از خریدار مطالبه کند، و اگر خریدار بمیرد نمی تواند ملک را از ورثه او مطالبه نماید.
در باره ما  | تماس با ما |  نظر دهی | سایت جایگزین
خدمات تلفن همراه
مراجعه: 372,698,513